Tongeren is veruit de belangrijkste archeologische site van België. Gesticht omstreeks 10 v.C. groeide de prille nederzetting met de naam Atuatuca uit tot een belangrijk wegenknooppunt en tot de hoofdstad van de civitas Tungrorum, het bestuursdistrict van de Tungri. In de loop van de 2de eeuw n.C. ontving de nederzetting het statuut van municipium waardoor Atuatuca zich officieel een Romeinse stad mocht noemen.

Deze geschiedenis heeft een uitzonderlijk archeologisch patrimonium nagelaten dat niet voldoende kan gekoesterd worden. Voortdurend zijn er wel ergens opgravingen bezig. Bovendien bleven een aantal belangrijke monumenten ook bovengronds bewaard.  

Het Gallo-Romeins Museum van Tongeren is één van de belangrijkste archeologische musea van het land. 

Archeologische monumenten in en rond Tongeren