De Herstappeltombe in Lauw

De zogenaamde Herstappeltombe of Tombe de Herstappe, is een monumentale Romeinse tumulus met een doorsnede van 32 meter en een hoogte van 8 meter langs de Hoeise Steenweg in Lauw op de grens met Crisnée. Het dorp Lauw ligt tussen twee heerwegen, de weg van Tongeren naar Bavay (Romeinse Kassei) en die van Tongeren naar Aarlen (Groene of Hoeise Kassei). De Hoeise Steenweg valt samen met het tracé van de Romeinse weg van Tongeren naar Metz. Hij wordt op de Ferrariskaart eveneens ‘Chemin Brunehaud’ genoemd. De heuvel werd in 1895 onderzocht door de Tongerse archeoloog F. Huybrights, maar werd leeg aangetroffen. Er werden sporen ontdekt van vroegere opgravingen, waarschijnlijk boringen door Franse soldaten in de 17de eeuw. Het onderzoek was er toen vooral op gericht om de centrale grafkamer te ontdekken en leeg te halen. De tumulus en zijn omgeving zijn sinds 1976 beschermd.

In de tumulus is een dassenburcht gevestigd (situatie 2015).  Uit onderzoek bleek dat de dieren geen schade toebrengen aan de stabiliteit van de grafheuvel. De vrees dat de dassen een bedreiging vormden voor de tumulus, is dus ongegrond. Ook de twee zeldzame grassoorten - beemd- en fakkelgras - bovenop de tumulus worden niet door de dassen aangetast.